شکست قیمت ارز غیررسمی و افول تقاضای دلار‌/ صف‌های خرید ارز چگونه‌ جمع شد

به گزارش خبرگزاری بینا به نقل از فارس : در روزهای اخیر ‌شاهد بروز التهاب در بازار ارز بودیم به‌گونه‌ای‌که قیمت دلار با صعود 2 هزار تومانی هم همراه بود، نمونه این التهابات البته در آذر‌سال گذشته و خرداد‌ امسال نیز تکرار شده بود.

این افزایش نرخ ارز در شرایطی رخ‌ داد‌ که عملاً رخداد خاصی به‌منظور صعودی شدن قیمت‌ها مشاهده نمی‌شود، در واقع روابط دیپلماتیک، شاخص‌های اقتصادی، عرضه ارز و غیره تغییرات منفی نداشته است و قوانین جدیدی نیز در خصوص عرضه ارز به تصویب نرسیده است.

کارشناسان اقتصادی اعتقاد دارند در چنین شرایط فعلی بانک مرکزی باید با مداخله هوشمندانه، به مدیریت بازار ارز بپردازد، البته این مدیریت به معنی ارز پاشی یا رهایی بازار نبوده و باید این نهاد با مدیریت هوشمند در این مسیر حرکت کند.

از سوی دیگر یکی از انتقادات به دولت و بانک مرکزی مربوط به تداوم تخصیص ارز به افرادی عادی جامعه با کارت ملی در چنین شرایطی است؛ بر این ‌اساس هر ایرانی قادر است سالانه 2 هزار دلار یا یورو از صرافی‌ها یا شعب بانک دریافت کند، امری که سبب افزایش تحرکات دلالان و روی آوردن به روش‌هایی مثل اجاره کارت ملی هموطنان شده است.

* ارز سهمیه‌ای به مثابه دستان بانک مرکزی برای مداخله هوشمند در بازار است

این موضوع با انتقادات زیادی از سوی کارشناسان اقتصادی مواجه شده است؛ البته در مقابل گروهی از کارشناسان بر این عقیده هستند که ارز سهمیه‌ای به مثابه دستان بانک مرکزی برای مداخله هوشمند در بازار است و نباید در شرایطی که عده‌ای سعی دارند با نرخ‌سازی و معاملات صوری نرخ را بالا ببرند، امکان این مداخله حذف شود.

‌بر اساس اظهارات سخنگوی سازمان هدفمندی یارانه‌ها طی روزهای اخیر، اطلاعات افرادی که نسبت به دریافت ارز سهمیه‌ای اقدام می‌کنند، در سامانه پایگاه رفاه ایرانیان ثبت خواهد شد که این امر منجر به تغییر دهک یارانه‌ای و یا حذف یارانه آنان خواهد شد، علاوه بر این مسائل مالیاتی نیز مشمول خریداران ارز خواهد شد. به نظر می‌رسد اینگونه اقدامات به منظور آگاه‌سازی عمومی نسبت به تبعات همکاری با با شبکه‌های دلالی ارز صورت می‌گیرد.

* حفظ ارزش پولی ملی‌ وظیفه بانک مرکزی است

در این‌باره، بهزاد لامعی، معاون اداره صادرات بانک مرکزی، در ‌‌یک گفت‌وگوی تلویزیونی، یکی از اصلی‌ترین وظایف این نهاد را حفظ ارزش پول ملی می‌داند و می‌گوید: در قانون پولی بانکی و قوانین بالادستی در حوزه ارز وظایفی برای بانک مرکزی به‌منظور تقویت ارزش پول ملی در نظر گرفته شده است، البته ارزش پول ملی تابع عوامل مختلفی از جمله تورم بوده که خود این متغیر به مؤلفه‌های متنوع دیگری نظیر سیاست‌های مالی دولت و مجلس بستگی دارد.

وی در ادامه به تشریح بازار ارز کشور پرداخت و اظهار داشت: در کشور دو بازار رسمی و غیررسمی داریم که سهم بازار غیررسمی نامشخص و درعین‌حال غیرشفاف است، از سوی دیگر بازار رسمی شفاف، بزرگ و محلی برای تامین نیازهای کشور است.

معاون اداره صادرات بانک مرکزی افزود: متأسفانه توجه بیشتر رسانه‌ها به بازار غیررسمی بوده که عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان متفاوتی دارد و در آن خرید و فروش ارز تابع ریسک است.

‌وی‌ اظهار داشت: در روزهای اخیر به دلیل هیجانات و همچنین جابه‌جایی منابع بین بازارهای موازی، شاهد شکل‌گیری روند صعودی در بازار غیررسمی ارز بوده‌ایم، متأسفانه عوامل روانی و افزایش قابل‌توجه تولید و انتشار خبرهای منفی نیز در مدت‌زمان گفته شده هم مزید بر علت شده است.

لامعی تأکید کرد: روزانه بیش از یک‌هزار مطلب در خصوص موضوع ارز در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود که خود بیانگر این است که برخی به دنبال ایجاد التهاب بازار در بازار هستند، همین امر سبب ایجاد هیجانات و در نتیجه تغییر ذائقه مردم و هجوم به بازار غیررسمی ارز شده است.

* در 20 روز اخیر‌ عرضه ارز در سامانه نیما دوبرابر شده است

این مقام مسئول در خصوص اقدامات بانک مرکزی به جهت کنترل نرخ ارز گفت: بانک مرکزی با آگاهی نسبت به تقاضای ایجاد شده، میزان عرضه ارز در سامانه نیما را افزایش داد، به‌گونه‌ای که در حدود بیست روز اخیر، به طور متوسط روزانه دوبرابر میزان تقاضا، در سامانه نیما ارز عرضه شده است.

وی ادامه داد: همچنین در دو روز متوالی بیش از 600 میلیون دلار به متقاضیان، ارزهای مختلف و قابل‌دسترس ارز تخصیص داده است، همچین میانگین متوسط وزنی حواله‌های سامانه‌های نیما بین 27 هزار 500 تا 27 هزار و 600 تومان بوده است.

* راه‌اندازی از سامانه برخط بازار متشکل معاملات ارز

معاون اداره صادرات بانک مرکزی کنترل صفوف مقابل صرافی‌ها را دیگر اقدام بانک مرکزی جهت مدیریت بازار ارز دانست و گفت: ابتدا به دلیل سهولت، سامانه برخط بازار متشکل معاملات ارز شکل گرفت تا مردم به‌راحتی نوبت خود را دریافت کرده و در زمان مشخص به صرافی‌ها مراجعه کنند.

وی تصریح کرد: همچنین عرضه ارز در 40 شعبه شبکه بانکی از دیگر اقدامات بانک مرکزی به جهت مدیریت بازار ارز بوده است و در آینده نزدیک سپرده‌گذاری ارزی نیز نهایی خواهد شد.

جمع‌شدن صف‌های خرید دلار‌‌

بررسی‌های میدانی از صرافی‌‌های میدان و خیابان فردوسی حاکی از آن است که‌ با اقدامات انجام شده از سوی بانک مرکزی و همچنین هشدارهای مالیاتی و یارانه‌ای به عموم مردم جهت کاهش فعالیت دلالان ارزی، صف‌های خرید در مقابل صرافی‌ها که از اوایل هفته شکل گرفته بود، بسیار کاهش پیدا کرده است.

نکته جالب‌توجه این است که امروز حتی معامله‌گران پشت‌صحنه نیز ریسک خرید دلار سهمیه‌ای را به جان نمی‌خرند و همین امر سبب شده است شاهد کاهش ارزش دلار در بازار باشیم.

‌در لحظه تدوین این گزارش دلار توافقی با قیمت 33850 معامله می‌شود و دلار غیر رسمی‌ با قیمت 34900 تومان مقابل صرافی‌ها توسط دلالان عرضه می‌شود.‌